پروژه کارآفرینی راه اندازی کارگاه حلقوی پودی
دسته بندی | صنایع دستی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 949 کیلو بایت |
تعداد صفحات | 38 |
پروژه کارآفرینی راه اندازی کارگاه حلقوی پودی در 38 صفحه ورد قابل ویرایش
مقدمه
بافندگی حلقوی روشی از تهیهی پارچه است. که در این روش، با خمیده کردن طولی از نخ به شکل حلقه، و عبور حلقهها از داخل یکدیگر با شیوههای مختلف، پارچه تولید میشود. هنر بافتنی دستی و اتصال و درگیری نخها با یکدیگر از هنرهای بسیار قدیمی است که به قرنها قبل از میلاد مسیح باز میگردد. آثار به دست آمده در مصر که متعلق به قرن پنجم قبل از میلاد میباشد، پیشرفته بودن این هنر دستی را، در آن زمان، نشان میدهد.
اولین دستگاه بافندگی حلقوی پودی را در سال 1589، شخصی به نام ویلیاملی در انگلستان اختراع کرد. سرعت این دستگاه ده برابر بیشتر از سرعت تولید بافت با روش بافتنی دستی بود. اختراع این دستگاه باعث پیشرفت و تکامل بافندگی حلقوی شد. ساخت اولین دستگاه بافندگی حلقوی تاری نیز در سال 1775 انجام گرفت.
صنعت بافندگی حلقوی به دو قسمت مجزای بافندگی حلقوی تاری و بافندگی حلقوی پودی تقسیم شده است. سازندگان ماشینآلات نیز هر یک، فناوری خاص خود را دارند و غالباً خصوصیات بافتها و موارد مصرف تولیدات آنها نیز با هم متفاوت است.
در بخش بافندگی حلقوی پودی، در این کتاب، سعی شده است هنرجویان عزیز با اصول اولیهی بافندگی حلقوی پودی آشنا شوند. لذا در مورد هر یک، توضیحات مختصری به شرح زیر داده شده است.
در فصل اول: تعاریف بافندگی حلقوی پودی و تاری، تفاوت و مصارف هر یک، تعاریف اصطلاحات متداول، انواع سوزن، انواع حلقه و چگونگی تشکیل هر یک توسط سوزن زبانهدار در ماشینهای حلقوی ارائه شده است.
و فصل دوم به معرفی انواع ماشینهای بافندگی حلقوی پودی و توضیح مختصری راجع به هر یک، عوامل اصلی بافت، عملیات بافندگی، بافتهای پایه و محاسبهی تولید و وزن اختصاص یافته است.
بافندگی حلقوی پودی
در بافندگی حلقوی پودی حلقهها در جهت افقی (یک رج) تشکیل میشوند به طوری که اتصال یک حلقه به حلقهی بعدی در یک سطر افقی انجام میشود (شکل 9-1). همچنین امکان تولید پارچه با استفاده از یک بسته نخ وجود دارد، اگرچه روی پارهای از ماشینها امروزه تا 192 بسته نخ، برای تولید پارچه، به کار میرود. صنعت بافندگی حلقوی پودی در ایران به نامهای «کشبافی» و «تریکوبافی» مصطلح است.
شکل (9-1)- ساختمان بافت سادهی حلقوی پودی
بافندگی حلقوی تاری
به روشی از تولید پارچه که اتصال یک حلقه به حلقهی بعدی در دو رج متفاوت و در جهت طولی انجام میشود، بافندگی حلقوی تاری میگویند.
شکل (9-2) - ساختمان بافت سادهی حلقوی تاری
مقایسهی بافندگی حلقوی پودی و تاری و مصارف هر یک
در بافندگی حلقوی پودی امکان تولید پارچه حتی با یک بسته نخ وجود دارد، بنابراین روش سادهتری برای تبدیل نخ به پارچه است.
1- در بافندگی حلقوی تاری، برای هر سوزن حداقل یک نخ در هر رج وجود دارد. بنابراین به دلیل وجود تعداد سوزن بسیار روی ماشینها، به چله پیچی نخها بر روی قرقرهها نیاز است که این باعث افزایش عملیات مقدماتی برای تولید پارچه، در مقایسه با بافندگی حلقوی پودی، میشود.
2- در بافندگی حلقوی، پودی، امکان تولید بافتهای متنوعتر و استفاده از انواع نخها، نسبت به حلقوی تاری، بیشتر است.
3- سرعت تولید بافت در بافندگی حلقوی تاری در مقایسه با حلقوی پودی و بافندگی تار و پودی بیشتر است. اگرچه در حال حاضر عملیات بافت و سرعت تولید در بسیاری از ماشینهای جدید حلقوی پودی به گونهای است که اختلاف بسیار کمی بین بافندگی حلقوی پودی و تاری وجود دارد.
4- سرعت تغییر نقشه در حلقوی پودی بیشتر و هزینههای تولید در این شیوه بسیار پایینتر است.
5- در شرایط معمول بافندگی، پارچههای تولیدی حلقوی تاری، ثبات ابعادی بیشتری نسبت به حلقوی پودی دارند، زیرا در صورت پاره شدن نخ یک حلقه و تحت کشش قرار گرفتن ساختمان بافت حلقوی پودی، یک خط معیوب در رفتگی عمودی در پارچه ایجاد میگردد، در حالی که ساختمان بافت حلقوی تاری به گونهای است که دررفتگی طولی به راحتی به وجود نمیآید.
6- بافتهای حلقوی پودی غالباً دارای قابلیت کشش بیشتری نسبت به بافت حلقوی تاری میباشند.
7- منسوجات حلقوی پودی معمولاً به مصرف تهیهی لباس زیر، بلوز، ژاکت، کت و دامن، کت و شلوار، لباسهای ورزشی و دریا، گرمکن، جوراب، دستکش، شال گردن، کلاه، پتو، رومبلی، پرده، منسوجات صنعتی، پزشکی، خانگی و تزئینات میرسند.
اما تولیدات حلقوی تاری دارای مصارفی چون تهیهی لباس رو، لباس زیر، لباس ورزشی، تورپردهای، تور ورزشی، تور ماهیگیری، رومیزی، ملحفه، رومبلی، و روکش صندلی اتومبیل، پتو، پارچههای صنعتی، پزشکی، تزئینی و مصارف خاص میباشند.
سوزن و انواع آن
سوزن که قطعهای فلزی و قلابدار است یکی از مهمترین عناصر اصلی بافت در ماشینهای بافندگی حلقوی به شمار میرود. سوزنها به مرور زمان تکامل یافته و انواع مختلف آن، به شرح زیر، ساخته شده است.
- سوزن فنری (کتن)
- سوزن زبانهدار (ماهکدار) یک سر و دوسر
- سوزن مرکب
- سوزن نواربافی
1- سوزن فنری
اولین سوزنی که اختراع شد، سوزن فنری بود که امروزه ارزانترین و سادهترین نوع سوزن به شمار میرود و با ظرافتهای متفاوت ساخته میشود. شکل (9-3 نشاندهندهی سوزن فنری با قسمتهای مختلف است. این قسمتها عبارتند از: سر (2)، قلاب فنری (3) که در هنگام عملیات بافندگی توسط قطعهی فشاردهنده، باز و بسته میشود، فرورفتگی بر روی ساق سوزن (4) که نوک قلاب فنری، در هنگام بسته شدن سر سوزن، در آن قرار میگیرد. ساق (میله) سوزن (1) که برای قرار گرفتن حلقه و نخ بر روی آن میباشد و پایه (5) که برای استقرار یافتن سوزن در محل تعبیه شده بر روی ماشین است.
اصطلاحات متداول در بافندگی حلقوی پودی
به منظور توضیح در مورد ساختمان بافتهای متفاوت دانستن اصطلاحات رایج ضروری است.
1- رج
حلقههایی را که در جهت عرض پارچه توسط سوزنهای مجاور یکدیگر در یک دوره از عملیات بافندگی بافته شدهاند، رج مینامند. برای به دست آوردن ابعاد پارچه، تعداد رجهای بافته شده روی یکدیگر، طول یک پارچه را تعیین میکند. خط (b) در شکل 9-11 مشخص کنندهی یک رج از سادهترین ساختمان بافت حلقوی پودی است.
2- ردیف
یک ردیف تشکیل شده است از حلقههایی که روی یکدیگر در یک خط طولی بافته شدهاند. تعداد ردیفها، تعیین کنندهی عرض پارچه است و در صورت لزوم (به منظور محاسبات تولید و ابعاد پارچه) تعداد ردیف در یک سانتیمتر اندازهگیری و به صورت «W.P.C.» نشان داده میشوند. خط a در شکل 9-11 یک ردیف از ساختمان بافت ساده را مشخص میکند.
- طول حلقه
طول نخی که در یک حلقهی بافته شده به کار رفته است طول حلقه نام دارد و به میلیمتر اندازهگیری میشود. طول حلقه از مهمترین عوامل کنترل خصوصیات پارچههای بافته شده است. اندازهی طول یک حلقه به وسیلهی شکافتن نخ یک رج از بافت و تقسیم نمودن طول آن به تعداد سوزنهایی که حلقهی آنها شکافته شده است، به دست میآید و غالباً با حروف (1) نمایش داده میشود. معمولاً بزرگتر بودن طول حلقه باعث ایجاد بافت بازتر و پارچهی سبکتر میشود در حالی که حلقهی کوچکتر موجب متراکمتر و سنگینتر شدن پارچه خواهد شد.
5- حلقهی فنیرو
هنگامی که حلقهی بافت جدید از میان و از روی سر حلقهی قبلی عبور کند به اسم حلقهی فنیرو نامیده میشود (شکل 9-12). این نوع حلقه در روی فنی پارچه به شکل (V) نمایان میشود. علامت مشخصکنندهی حلقهی فنی رو را در نمایش سوزنی به شکل ( ) و در نمایش شطرنجی به شکل (X) نشان میدهند. (این دو علامت در شکل 9-12 مشاهده میگردد).
6- حلقهی فنی پشت
در صورتی که حلقهی بافت جدید از میان حلقهی قبلی و از پشت سر آن کشیده شده باشد به اسم حلقهی فنی پشت نامیده میشود (شکل 9-13). این حلقه در پشت پارچه (یکرو سیلندر) به شکل نیمدایره است و علامت آن در نمایش سوزنی به شکل ( ) و شطرنجی به شکل (O) میباشد.
ماشینهای گردباف یک سیلندر مجهز به سوزن زبانهدار
ماشینهای گردباف غالباً دارای سیلندر چرخان و ابزارهای ثابت هستند (کلیدی
قطعاتی که بتواند یک دوره از عملیات بافندگی را توسط سوزنها ایجاد کند ابزار نامیده میشود.) و تعداد کمی از آنها ابزارهای چرخان و سیلندر ثابت دارند (تعداد از ماشینهای گردباف قدیمی).
سوزنهای زبانهدار در ماشینهای گردباف، در درون شیارهای سیلندر و یا صفحه، دارای حرکت مجزا و بالا و پایین و یا جلو و عقب هستند. انجام این حرکات توسط شیاری میسر میشود که بادامکها، به منظور عبور پایهی سوزن، ایجاد نمودهاند. بیشتر بادامکهای بالا برندهی سوزن از یک یا چند قطعه تشکیل شدهاند و برای ایجاد حلقهی بافت، نبافت و یا نیمبافت قابل تنظیماند.
1- عوامل اصلی بافت در ماشینهای گردباف یک سیلندر مجهز به سوزن زبانهدار
شکل (10-9) عوامل اصلی بافت در این نوع ماشینها را نشان میدهد. این عوامل عبارتند از:
1- سوزن زبانهدار، گرفتن نخ و تشکیل حلقه توسط سوزن انجام میشود
2- سنیکر، در هنگام تشکیل حلقه، پارچه توسط مکانیزم کشش دهنده، به سمت پایین تحت کشش قرار دارد. در ماشینهای قدیمی کشیدن پارچه تنها به وسیلهی مکانیزم کشش خود پارچه انجام میگرفت، اما بسیاری از ماشینهای جدیدتر مجهز به قطعهای به نام سنیکر (لبهگیر) میباشند که پارچه را تحت کشش قرار میدهد. این ماشینها دارای یک سری سوزن بر روی سیلندر به طور عمودی هستند و سنیکرها به صورت افقی بین سوزنها قرار گرفتهاند (در نوعی از ماشینهای جدید گردباف، سنیکرها به طور عمودی در کنار سوزن درون شیارهای سیلندر قرار گرفتهاند) بنابراین سنیکرها نسبت به سوزن، زاویهی تقریباً 90 درجه دارند. در چنین ماشینهایی سنیکر دو وظیفهی به عهده دارد، که نگه داشتن حلقههای آخرین رجه پارچه در هنگام بالا رفتن سوزن و ایجاد سطح مناسب برای کشیدن نخ جدید از داخل حلقهی قبلی میباشد.